Wydzielanie śliny jest czynnością odruchową. Ale aby ją wyprodukować potrzebny jest bodziec, który podziała na układ nerwowy i w efekcie wywoła reakcję ślinienia. Takimi czynnikami mogą być bodźce wzrokowe, słuchowe, smakowe, węchowe, a nawet psychiczne, jak silne emocje. Opanowanie umiejętności sprawnego przełykania śliny wymaga prawidłowej pracy mięśni ust, twarzy i żuchwy. Ślina jest wydzielana przez gruczoły nazywane śliniankami i spełnia w jamie ustnej sporo ważnych funkcji:
- ułatwia trawienie pokarmów (zmiękcza, skleja),
- przyspiesza odbieranie bodźców smakowych, kiedy rozpuszcza pokarmy,
- pełni funkcję wydalniczą (wydalanie różnych substancji np. hormonów, leków, metali ciężkich itp.),
- ułatwia przyjmowanie leków,
- pełni funkcję regeneracyjną i ochronną przy zapaleniach, podrażnieniach,
- nawilża błonę śluzową, co umożliwia sprawną mowę oraz ruchliwość narządów,
- wspomaga funkcje oddechowe,
- jej nadmierne wydzielanie lub brak (suchość w ustach) jest komunikatem na temat potrzeb organizmu np. picia wody, zwalczenia zapalenia itp.
Co może być przyczyną nadmiernego ślinienia u dziecka?
- nieumiejętność lub wadliwy nawyk połykania. Połykanie
jest umiejętnością, której dziecko musi się nauczyć. Jego wadliwa forma jest
przyczyną gromadzenia się śliny
i innych płynów w jamie ustnej. - ślinienie to uboczny skutek treningu narządów mowy, kiedy wszystko rozwija się prawidłowo. Dzieci często same ćwiczą swoją buźkę – parskają, prychają, robią bańki ze śliny itp. – jest to jak najbardziej naturalne.
- nadmierne ślinienie bardzo często występuje przy ząbkowaniu – w tym wypadku pełni funkcję regeneracyjną i rozmiękczającą.
- nieprawidłowe nawyki i odruchy, które powodują, że ślina wydostaje się poza jamę ustną np. dziecko zbyt często ma otwartą buzię – przy zabawie, podczas spania itp.
- dziecko nie przyjmuje właściwych pokarmów. Ślina jest sygnałem, że dziecko może zacząć przyjmować pokarmy stałe, ponieważ zawiera enzymy, które ten pokarm rozmiękczają, rozdrabniają i sklejają. Jeśli dziecko pije z butelki za długo lub często przyjmuje rzadkie pokarmy – ślina będzie się nagromadzać, ponieważ enzymy nie mają na czym wykonać swojej pracy.
- obniżone lub zbyt duże napięcie mięśni twarzy – to uniemożliwia prawidłową pracę narządów mowy, których zadaniem jest m.in. blokowanie nadmiernego wydzielania śliny.
- infekcja górnych dróg oddechowych – w tym przypadku
potrzebna jest konsultacja
z laryngologiem.
W przypadku niepokojących sygnałów związanych ze ślinieniem należy skontaktować się
z laryngologiem lub logopedą. Rodzicu, jeżeli dziecko ślini się i zaczyna cię to niepokoić to zacznij działać . Dziecko, które nadmiernie się ślini jest bardziej narażone na infekcje górnych dróg oddechowych. Poza tym rówieśnicy dostrzegają problem – co może stać się pretekstem do niemiłych uwag.
Przygotowała: Katarzyna Łysakowska