Posted by 
Kontynuacja terapii logopedycznej w domu.
Terapia logopedyczna często jest długim procesem. Praca w domu z rodzicem jest nieodłącznym elementem terapii i dzięki wysiłkowi, który włożycie w te czynności dziecko szybciej zostanie wyprowadzone. Pamiętajmy, że najlepiej jest ukończyć terapię logopedyczną przed rozpoczęciem nauki w szkole, dlatego tak ważna jest intensywność ćwiczeń. Wady wymowy mogą predysponować do wystąpienia trudności w czytaniu i pisaniu. Ten problem jest teraz jeszcze bardziej wyraźny, gdyż 6-latki zasiadają już w szkolnych ławkach i tak naprawdę jest mniej czasu na pozbycie się wad wymowy. Często rodzice twierdzą, że dzieci rzadko albo wcale nie chcą powtarzać w domu ćwiczeń zaleconych przez logopedę. Zawsze w takich sytuacjach pytam rodzica, jak zachęca dziecko do ćwiczeń. Poniżej sugeruję, jak zachęcić dziecko do ćwiczeń logopedycznych w domu, a czego unikać.
„Choć, musimy poćwiczyć!”.
Ten komunikat może nie być dla dziecka atrakcyjny. Lepiej zastąpić go propozycją zabawy, zagrania w ulubioną grę, poczytania razem książki, pokolorowania obrazka. Można zachęcić dziecko do zagrania roli logopedy: „Pokaż mi, co robi pan/pani na logopedii? Jak Cię uczy? Nauczysz mamę? Jakie robicie miny? Dobrze robię? A naucz babcię, ciekawe czy potrafi!”. Podczas swoich ulubionych zabaw dziecko chętniej podejmie współpracę.
Ćwiczenia podczas zabaw.
Jeśli znamy ulubione zajęcie dziecka, wplatajmy w nie ćwiczenia od logopedy. Podczas zabawy w dom można bawić się w miny, wcielać się w role. Podczas kolorowania pozwolić dziecku pokolorować dany element obrazka dopiero wtedy, gdy ładnie wymówi jego nazwę. Można zamienić się rolami – niech to dziecko wypowiada nazwy przedmiotów, które musi pokolorować dorosły. Podczas grania w grę planszową można zastrzec, że jeśli dziecko chce rzucić kostką, musi najpierw wykonać zadanie, coś powtórzyć albo nazwać obrazek, a kostkę dostanie w nagrodę. Podobnie podczas układania puzzli – puzzel w nagrodę za powtórzenie nazwy/ nazwanie obrazka. Podczas wspólnego czytania można dziecku zadawać pytania do tekstu tak, by w odpowiedzi uzyskać wyraz z ćwiczoną głoską, np. pytamy: „A gdzie siedziała żaba?”, a dziecko odpowiada: „Na liściu!”. Podobnie podczas oglądania książeczek z obrazkami.
Nagradzanie.
Na początku terapii logopedycznej najważniejsze jest nagradzanie i chwalenie
dziecka już za same starania. Jeżeli dziecko próbuje wykonać polecone
przez rodzica ćwiczenie, a mimo to ostatecznie mu nie wyjdzie, to chwalimy:
„Świetnie się starasz!”. Nie podkreślamy, że nie wyszło, że nie umie, że trzeba
jeszcze dużo ćwiczyć. Skupiamy się na tym, że dziecko próbowało. Gdyby
potrafiło wykonać ćwiczenie, nie musiałoby się go uczyć. Zdarza się, że dzieci
same siebie oceniają i podsumowują po porażce, trzeba wtedy je uspokoić,
zapewnić, że doceniamy starania dziecka i wierzymy w sukces.
Motywacja.
Do nauki mowy potrzebna jest motywacja dziecka. Jeśli dziecko nie ma potrzeby
mówienia, nie potrzebuje mowy do osiągnięcia celu, to naturalnie nie będzie jej
używać. Trzeba więc stworzyć w życiu codziennym sytuacje, w których
dziecko będzie zmuszone mówić. Takie sytuacje to np. prośby o coś do jedzenia,
o jakąś aktywność, o zabawkę. Trzeba pamiętać, by ćwiczyć to, co zalecił
logopeda i nie stawiać poprzeczki wyżej niż on, bo to może zniechęcić dziecko.
Nagrody.
Dzieci lubią być nagradzane za sukcesy, nie tylko słowem, ale i rzeczowo. Można
zatem wprowadzić system zbierania naklejek, pieczątek, nagradzać ulubionym
smakołykiem. Starsze dzieci uwielbiają tabliczki motywacyjne, na których
zbierają żetony i za ustaloną wcześniej liczbę żetonów mają jakąś jedną, dużą
nagrodę. Tutaj ważne jest, by żetonów nie zabierać. Jeśli dziecko ma kilka
żetonów, ale któregoś dnia nagle nie chce ćwiczyć, to nie zabieramy mu
zdobytych wcześniej punktów, tylko po prostu nie dajemy nowych. Rodzicom zdarza
się również zabrać taki żeton za złe zachowanie – to też nie jest dobre.
Dziecko musi mieć jasne zasady – tabliczka nagród za logopedię dotyczy tylko
sytuacji uczenia się ćwiczeń logopedycznych, żadnych innych.
Odpowiedni czas i miejsce
Do ćwiczeń z dzieckiem wybierajmy momenty, w których dziecko ma dobry nastrój, jest zdrowe i spokojne. Nie poprawiajmy dziecka przy rówieśnikach, ono często jest zestresowane takimi sytuacjami. Pamiętajmy też, by nie zmuszać dziecka do prezentowania swoich umiejętności przed całą rodziną, jeśli nie chce tego robić, np. „Powiedz ładnie {żaba}!”. Lepiej zwrócić uwagę otoczenia na nawet małe sukcesy dziecka i dać szansę do komplementowania poprawnych wypowiedzi, np.: „Jak Ty ładnie powiedziałaś”.
Poniżej przedstawiam link do stron logopedycznych i edukacyjnych, do wykorzystania w domu w pracy z dzieckiem.
Miłej zabawy
Katarzyna Łysakowska – logopeda
